Uterechkwis

Met de Uterechkwis doe je nie alleen mee aon 'n leuke kwis maor steek je ook flink wa kennis op over 't stadsie!

Uterechs schrijve

Hej' d'r baot bij om in 't Uterechs / Uteregs je boadschap te schrijve, dan ken Koos Marsman je daorbij hellepe zoda je nie 'n paordeverschut loop omda je 't verkeer he geschreve. 

Uterechs- de vollekstaol-lezing

Waor komp 't Uterechs / Uteregs vandaon? Welke sosjiaole posisie nam 't door de jaore hin in? Is 't Uterechs nou wel of gin dialek en sterref 't uit? Koos leg 't uit me pouwerpoint! 

Verslag van vereninging Oud Utrecht:

Ik woon nu circa 40 jaar in Utrecht. Ik weet nu nog hoe ik als twintiger op de markt kwam en toen ik aan de beurt was te horen kreeg "wat moet je jochie". Ik was even verbaasd want waar ik vandaan kwam, Noord Holland, bij IJmuiden, spraken sommigen ook wel een beetje plat, maar "jochie" dat zeg je tegen iemand tot een jaar of 12. Tijdens het Historisch Café gaf Koos Marsman een college "Uterechs praote". Toch eens kijken wat ik, als import-Utrechtenaar opgestoken heb.

Koos begon zijn collegee met een rondgang door de zaol. Hier bleken nog heul wa echte Utrechtenaren te zitten die hem direk begrepen. Da's natuurlijk nie zo moeilijk als je in een uitverkoch huis zit, waor? Er woaren zelfs mensen weggestuur.

Zijn grote voorbeeld Bernard Martens van Vliet krijg aandach in verband met het schrijven van het Utrechts woordenboek, "De Vollekstoal van de stad Uterech".
Uterechs werd van oorsprong gesproken door de laagste klasse, maar het Utrechs toont ook wat een Utrechtenaar is: "Grote bek, klein hartje". Koos vertelde ook hoe er bij hem thuis, volgens zijn moeder géén plat Uterechs gesproken werd. Pas later snapte hij dat de boodschap die hij moest doen toch ook plat was: Hij haalde "drege lappen", doorregen- of varkeslappen, bij slager Toon Hermanns.
Ook de keuze voor het Uterechse woord kom ter sprake. "Gladiool", "Waor", "Wijffie", "Dâkhoas", maar "Jochie" werd gekozen.
Daarnaas komen bekende ambassadeurs van de Uterechse toal ter sprake, zoals Hennie Oliemuller (Theater Schiller), Tineke Schouten (Táárzáán, lêgge), Rijk de Gooier (Als ik boven op de Dom kom), Herman van Veen (Hij keurt ‘m af, die kut!) en Herman Berkien (Uterech me stadsie).

Ik kreegt ook te horen da Utrechtenaren fouten maoken met de t, doar waar het hoor, istie nie en waar het nie hoor, wordie gebruik. Nu drinkt ik weinig thee en ik daag eers da het over een theehuis ging, moar het bleekt te moaken te hebben met het inslikken van de t (niet het doorslikken dus) en het plaatsten van een t woar tie nie hoor. Weer woa geleerd.

In de afsluitende vragenronde wordt nog even duidelijk gemaak dat volgens Bernard Martens van Vliet het "Utrechtenaar" is, waarvan akte!
Goed en leuk college! Ik hebt begrepen da de direksie een vervolg regel.

Boekie De Groate Utreg Kwis

In 2022 beston de stad Uterech 900 jaor en da's gevierd me De Groate Utreg Kwis. Daor zijn honderde vraoge voor bedach en die staon in di boekie da nog steeds te koop is bij W-Books. Leuk om zo heul wa op te steke van 't stadsie!